برآنیم تا در این مقاله ، دلیل گریه ی نوزادان را برشماریم ، تا راهگشایی باشد برای مادران عزیز تبیانی .
مطالعات انجام شده درباره ی دلایل گریه نوزادان نشان می دهد که یکی از دلایل عمده ی گریه آنان گرسنگی است ؛ زیرا هم کودکان سالم و هم کودکانی که از طریق لوله به معده آنان شیر وارد می شده هنگام پر بودن معده گریه نمی کردند.
دمای نامناسب اتاق ، کم خوابی ولخت بودن نیز از دلایل دیگر گریه ی اطفال است . نوزادانی که در دمای مناسب می خوابند ، خواب راحت تر و گریه ی کمتری دارند نسبت به نوزادانی که در دمای سردتر می خوابند .
تحرک زیاد اطفال، مانند خیره شدن طولانی مدت به یک اسباب بازی درخشان نیز به گریه ی آنان منجر می شود و کودکان سعی دارند تا هر چه زودتر از شرّ این گونه اسباب بازی ها خلاص شوند .
اما ، برای گریه اطفال 2-3 ماهه، دلایل دیگری مانند ایجاد اختلال در هنگام غذا خوردن، گرفتن چیزی از دست آنان، خیره شدن به ایشان و ایجاد صدای بلند ، نیز وجود دارد . زمانی که مادر از آنان جدا می شود نیز تا چند لحظه به دنبال وی گریه می کنند .
در سن 4تا6 ماهگی، کودکان شروع به شناختن چهره آشنایان می کنند و در برخورد با غریبه ها به بررسی چهره آنان می پردازند . آنان در این زمان ، واکنش هایی چون نگاه کردن به چهره، روی برگرداندن، اخم کردن و یا تنفس عمیق را نشان می دهند .
توجه و هوشیاری نسبت به افراد غریبه ، حکایت از این دارد که طفل از محیط اجتماعی خود آگاه است . او در ابتدا سعی در جذب چهره غریبه می کند اما زمانی که نتواند به جذب آن بپردازد ، حالت گوش به زنگی به خود می گیرد که این حالت وی به مرور زمان افزایش نیز پیدا می کند .
برانگیختگی و توجه ، گاه نیز با مشاهده افراد آشنا ایجاد می شود بدین صورت که پوشیدن لباس نو ، زدن عینک یا ماسک به چهره و یا هر شکل و شمایل جدیدی که افراد آشنا پیدا کنند نیز طفل را سر در گم می سازد . آنان گاه در طی این مرحله ، نه تنها توجه و گوش به زنگی نشان می دهند بلکه واقعا می ترسند و ترس خود را به صورت چسبیدن به والدین ، گریه کردن ، جیغ زدن و یا به سرعت روی برگرداندن نشان می دهند .
این ترس می تواند اولین عاطفه منفی در طفل باشد . گریه های قبلی او گاه مربوط به ناراحتی های جسمانی مانند درد بود و گاه نیز به سرما و یا مشاهده یک صورت بدون حالت می شد .
اما، ترس از غریبه ها جنبه ی روان شناختی دارد و روان شناسان ، کیفیت این گریه را متفاوت از گریه های ناشی از درد یا تحریک زیاد می دانند . آنان فکر می کنند که ترس طفل از غریبه ها ، حکایت از تفسیر ایشان از فرد غریبه و یا موقعیت دارد . مثل این که با خود می گوید : « این فرد کیست و یا چه می کند؟» . در چنین مواقعی همراه بودن با مادر و احساس ایمنی از وجود وی ، سبب می شود تا واکنش ترس ، جای خود را به توجه و هوشیاری بدهد . ممکن است دیدن فرد غریبه ، یک تجربه ناخوشایند را در طفل زنده کند که در این صورت باز هم احساس وی ترس خواهد بود .
در سن 8تا10 ماهگی ، یک « رده بندی اولیه » در مورد افراد در اطفال شکل می گیرد و دیگران در نظر آنان به عنوان افرادی «غریبه» ، « ترسناک» ، « شلوغ و پرسروصدا » و یا « همبازی خوب » جلوه می کنند . در این زمان آنان می توانند بر اساس تجربه های قبلی خود ، درباره ی افراد جدید حدس هایی بزنند و احتمال بیشتری دارد که تجربه ی قبلی ترس از یک فرد غریبه ، باز هم احساس ترس را در آنان بر انگیزد.
مثلا ترس از آمپول یک پرستار می تواند سبب شود تا در آینده از هر فرد سفید پوشی بترسند . هنگامی که بزرگسالان با اطفال مواجه می شوند ، اما کاملا بی حرکت می مانند و هیچ نوع واکنشی از خود نشان نمی دهند ، باز هم احساس ترس در آنان به وجود می آید . بنابراین، اگر افراد بخواهند با کودکان دوست شوند باید نوعی واکنش نسبت به آنان ابراز دارند.
گریه زیاد آثار سویی بر طفل به جای می گذارد و بنابراین باید نسبت به آن حساس بود زیرا می تواند انرژی وی را تحلیل برده و سبب کاهش اکسیژن و افزایش گلبول های سفید خون او گردد . گریه زیاد ممکن است در نوزادان تازه متولد شده ، اختلالاتی را در جریان خون ایجاد کند .
بسیاری از والدین نمی دانند که واکنش مناسب در برابر گریه طفل چیست. بیشتر آنان ، گریه های اطفال را به گرسنگی یا درد نسبت می دهند و از این رو معتقدند که باید به گریه های طفل پاسخ فوری داد . اما، از سوی دیگر نگرانند که نکند در آغوش گرفتن مداوم طفل در هنگام گریه ، منجر به « بغلی» شدن وی بشود و یا بی توجهی به گریه ها به او آسیب برساند .
نتایج پژوهش های انجام شده نشان داده است که تحت شرایط آزمایشی و از طریق فرایند شرطی شدن می توان با بی توجهی به گریه اطفال، گریه کردن را در آنان کاهش داد و بر میزان خنده شان افزود . اما، در خانه و در بلند مدت نمی توان نسبت به گریه طفل بی توجه بود ؛ زیرا در چنین مواردی هم تعداد دفعات گریه بیشتر و هم صدای آن بلندتر می شود .
به نظر می رسد که اطفال ابتدا یک « گریه درخواستی » سر می دهند و سپس منتظر واکنش والدین می شوند . آن گاه ، اگر گریه پاسخ مثبت دریافت کرد که قطع می شود و اما اگر پاسخی دریافت نکرد ، طولانی تر شده و تبدیل به یک « گریه تمام عیار » می گردد .
والدینی که پاسخ فوری به این درخواست می دهند به طفل خود یاد می دهند که نباید برای هر چیزی گریه کند . توقف گریه در طول دو هفته اول، با تکان دادن آرام و موزون نوزاد میسر است . جنباندن ، زمزمه کردن ، و ایجاد برخی صداها مانند صدای جاروی برقی ، تهویه ، همزن و همین طور صداهایی که طفل در طول دوره جنینی شنیده است نیز می تواند گریه اش را متوقف سازد . اغلب بلند کردن طفل ، اورا آرام می کند ، اما باید از تحریک زیاد و تکان دادن شدید وی پرهیز کرد . بسیاری از نوزادان نیز با مکیدن پستانک آرام می شوند.
سرور حاجی سعید
بخش خانواده ایرانی